سازمان آموزش فني و حرفه اي كشور وابسته به وزارت كار و امور اجتماعي بر اساس ماده 151 قانون برنامه سوم ، متولي آموزش هاي فني و حرفه اي كوتاه مدت بوده كه فعاليت هاي آموزشي خود را در دو بخش دولتي و غير دولتي سازماندهي نموده است. ركن اصلي فعاليت هاي سازمان آموزش است كه عمليات اجرائي آن همگام با تازه هاي علوم و فن آوري روز با استانداردهاي بين المللي ، ماموريت و هويت سازمان را شكل مي دهد اين آموزش ها علمي ، عملي ، و كاربردي بوده كه به منظور ايجاد مهارت و تخصص به منظور كسب توانائي در احراز شغل ارائه مي شود و منجر به در يافت گواهينامه مهارت مي گردد.جهت گيري آموزش فني و حرفه اي كشور در ارائه آموزش هاي سازمان و مراكز مربوطه به ترتيبي است كه امكان ارائه هر نوع آموزشي ودر هر رشته و هر زمينه اي را قابل تصور مي نمايد.علاوه بر اين وجود رتبه بندي و درجه بندي خاص در هر رشته آموزشي بر تنوع و تعدد رشته هاي آموزشي فني و حرفه اي مي افزايد.
♦رسالت و وظایف سازمان چیست ؟
با استناد به مواد قانون كار،قانون بيكاري ، قوانین بودجه سالیانه ، مي توان گفت برخی از وظايف اصلي سازمان عبارتند از :
1- آموزش جوانان و كارجويان غير ماهر
2- باز آموزي و ارتقا مهارت كارگران شاغل در واحد هاي صنعتي و توليدي
3- تربيت و تامين مربيان فني و حرفه اي
4- باز آموزي و تجديد مهارت كارگران تحت پوشش بيمه بيكاري
5- ارائه آموزش هاي مهارتي به فارغ التحصيلان دوره هاي كار دانش
6- نظارت بر تشكيل و اداره و فعاليت هاي مؤسسات كار آموزي آزادو صدور پروانه تاسيس براي ايشان
7 - برگزاري آزمون ها و تشخيص و تعيين صلاحيت فني و ميزان مهارت كارگران فني و واحد هاي صنفي
8 - نظارت و كنترل بر دوره هاي مراكز كارآموزي جوار كارگاه و بين كارگاهي به منظور برگزاري آزمون و تعيين صلاحيت فني آموزش ديدگان و ارائه گواهينامه مهارت به آنان
9- اجراي دوره هاي آموزش فني و حرفه اي در پادگان ها
10- اجراي دوره هاي آموزش فني و حرفه اي در زندان ها
11- توسعه مهارت و اجرای آموزشهای فنی و حرفه ای
♦آموزش های فنی و حرفه ای چه ویژگی هایی دارد ؟
برخي از بارزترين مشخصات و ويژگي هاي اين آموزش ها بطور خلاصه عبارتند از :
1 – ايجاد توان كار و احراز شغل در كارآموزان
2 – كوتاه مدت و مؤثر بودن دوره آموزشي
3 – رفع نياز واحد هاي توليدي و خدماتي به نيروي ماهر و متخصص در حد انجام كارهاي خاص
4 – ايجاد روحيه اعتماد به نفس در جوانان و آموزش ديدگان
5 – ايجاد اميد به زندگي آينده و ترسيم چشم انداز شغلي مطمئن
6 – افزايش سطح بهره وري از فعاليت هاي اقتصادي
7 – حفظ منافع و منابع ملي
8– كار آئي و مفيد بودن
9– تسريع ارتقا شخصيت كارآموزان و القا قدرت و توان كارهاي تخصصي كه منجر به تقويت بينش ، آگاهي و ... خواهد شد .
10– اثر مستقيم بر افزايش توليدا ت و رشد توليد ناخالص ملي
11– افزايش سطح ارائه كيفي خدمات و نيز تامين زير ساخت هاي صادراتي
12– كاهش هزينه ها در توليد محصولات وخدمات و افزايش سطح زندگي افراد جامعه
13– كشف استعداد ها و قابليت هاي انساني
14– توليد ارزش افزوده بيشتر و اثر مستقيم در سرعت تحقق اهداف و سياست هاي ملي
و بسياري موارد ديگر .....
♦آموزشگاههای فنی وحرفه ای چگونه مراکز آموزشی می باشند ؟
به استناد تبصره ماده 111 قانون کار در راستای لزوم فراگیری فن و حرفه برای کلیه اقشار جامعه ، سازمان اجازه دارد از مشارکت بخش خصوصی در اجرای آموزش ها با توجه به امکانات وسیع مورد نیاز استفاده نماید .در این راستا کلیه افراد حقیقی و حقوقی می توانند با توجه به شرایط و ضوابط هر منطقه که توسط هیأت برنامه ریزی همان منطقه تعیین می شود با استفاده از امکانات خویش نسبت به تاسیس آموزشگاه های فنی و حرفه ای اقدام نموده و با استفاده از مربیان واجد شرایط به آموزش کار آموزان در حرفه های مختلف بپردازند. به این کارآموزان پس از اتمام دوره و انجام آزمون گواهینامه اعطا خواهد شد.
♦نحوه اخذ گواهینامه مهارت آموزش فنی وحرفه ای به چه صورت می باشد ؟
اخذ گواهینامه مهارت بستگی به درجه مهارت متقاضی در حرفه مورد نظر دارد . متقاضیان فاقد مهارت می بایست از طریق یکی از مراکز آموزشی سازمان ( دولتی یا غیر دولتی ) آموزش های لازم را کسب نموده و از طریق همان مراکز به آزمون معرفی و پس از موفقیت در مراحل نظری ،عملی و مشاهده ای آزمون گواهینامه مهارت مربوطه را دریافت دارند.متقاضیانی که در حرفه مورد نظر دارای مهارت های علمی و عملی لازم ( از طریق کسب تجربه ) مطابق با استانداردهای سازمان می باشند ، می توانند با مراجعه به واحد آزمون مرکز شهرستان نسبت به تکمیل پرونده و ارائه مدارک لازم اقدام و پس از موفقیت در مراحل نظری ،عملی و مشاهده ای آزمون ، گواهینامه مهارت مربوطه را دریافت دارند.
♦نحوه تاسیس آموزشگاه فنی و حرفه ای آزاد به چه صورت است ؟
از آنجا که اعطای امتیاز تاسیس آموزشگاه فنی و حرفه ای آزاد در ارتباط مستقیم با نیاز روز منطقه و تعداد آموزشگاه های موجود در همان حرفه می باشد ، علاوه براعمال مقررات خاص و رعایت شیوه نامه مربوطه در خصوص اخذ مجوز تاسیس آموزشگاه آزاد، جهت اعطای امتیاز در برخی حرفه ها نیز محدودیت خاص وجود دارد . لذا متقاضیان کسب امتیاز تاسیس آموزشگاه های فنی و حرفه ای آزاد می بایست جهت کسب اطلاعات در این خصوص به اداره مؤسسات کارآموزی آزاد مستقر در اداره کل آموزش فنی و حرفه ای استان مراجعه نمایند .
♦فردی که گواهینامه او مفقود شده است برای دریافت گواهینامه جدید یا المثتی چه کاری می بایست انجام دهد ؟
به استناد ماده 14 شیوه نامه ، گواهینامه مهارت فقط یک بار برای متقاضی صادر می شود . لذا در مواردی که دارندگان گواهینامه های مهارت این سازمان بنا به هر دلیلی درخواست صدور مجدد گواهینامه را دارند از طرف ادارات کل آموزش فنی و حرفه ای استان های ذیربط ، برای یک بار تأییدیه ارزش گواهینامه صادر می شود که دارای ارزش مساوی با گواهینامه اصلی می باشد و واحدهای آموزش و پرورش آنرا به عنوان سند ارزیابی در نظام تحصیلات کاردانش منظور نمایند .
♦گواهینامه ای را از سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور دریافت نموده ام و قصد دارم به خارج از کشور رفته و از مزایای این گواهینامه بهره مند شوم ، لطفاً راهنمائی فرمائید ؟
بر اساس ماده 15- تبصره 1 شیوه نامه – متقاضی ، درخواست خود را به همراه اصل و یک برگ فتوکپی گواهینامه مهارتی به اداره کل آموزش فنی و حرفه ای استان مربوط جهت بررسی و اظهار نظر ارائه می دهند .
♦من یک فرد شاغل در بازار کار هستم و بطور تجربی با حرفه ای کاملاً آشنا هستم و فکر می کنم مهارت لازم را برای دریافت گواهینامه دارم ، خواهشمندم راهنمائی فرمائید چگونه می توانم گواهینامه سازمان را دریافت نمایم ؟
با مراجعه به اداره کل سازمان آموزش فنی و حرفه ای استان یا مراکز آموزش فنی و حرفه ای محل زندگی خود جهت ثبت نام و شرکت در آزمونهای ادواری ( کتبی و عملی ) نسبت به دریافت گواهینامه اقدام نمایند .
♦قصد دارم در یکی از آزمون های حرفه های آموزشی شرکت نمایم ، لطفاً مراجع آزمون و یا مراجع آموزشی را معرفی فرمائید تا بتوانم خود را برای آزمون آماده نمایم ؟
مراجع آموزشی همان استانداردهای مهارت سازمان آموزش فنی و حرفه ای می باشد و متقاضیان جهت ثبت نام می تواند به اداره کل آموزش فنی و حرفه ای استان یا مراکز آموزش فنی و حرفه ای محل زندگی خود جهت تعیین مرکز مراجعه نمایند .
♦من از مدت ها قبل ترک تحصیل نموده ام و قصد دارم در یکی از حرفه ها بطور شبانه روزی دیپلم بگیرم ، لطفاً راهنمائی فرمائید باید چکار کنم ؟
مراجعه به آموزش و پرورش محل زندگی و تطبیق واحدهای گذرانده شده و گذراندن دوره های آموزشی فنی و حرفه ای تحت نظر مراکز آموزشی دولتی یا خصوصی سازمان
♦من از مدت ها قبل به عنوان مربی آموزشی در آموزشگاههای سازمان مشغول فعالیت هستم و قصد دارم بعنوان آزمونگر عملی و یا طراح سئوال با این سازمان همکاری کنم ، لطفاً راهنمائی فرمائید ؟
« احراز و تأئید صلاحیت آزمونگران توسط ستاد ارزشیابی مهارت استان برابر ضوابط ذیل »
- داشتن گواهی مبنی بر گذراندن دوره آموزش سنجش و ارزشیابی
- داشتن تأئیدیه صلاحیت حرفه ای توسط اتحادیه صنفی مربوطه ( چنانچه آزمونگر از اصناف انتخاب شود ) .
- داشتن مدرک و رشته تحصیلی حداقل مطابق استاندارد مهارت آموزشی حرفه مربوطه
- حسن شهرت و نداشتن سوء پیشینه
تبصره :چنانچه آزمونگر کسری مدرک تحصیلی داشته باشد ستاد ارزشیابی مهارت استان با توجه به تجارب و مهارت آزمونگر تصمیم گیری می نماید .
افراد واجد شرایط می توانند جهت ثبت نام به سایت آزمونگران و طراحان سئوال و نقشه کار عملی به سایت www.idbse.ir/sharyet.phpمراجعه و ثبت نام نمایند .
♦ مدارک و یا شرایط لازم برای آزمون ادواری چیست ؟ لطفاً راهنمائی فرمائید ؟
« مدارک مورد نیاز جهت ثبت نام »
- کپی شناسنامه ( یک برگ )
- کپی کارت ملی ( یک برگ )
- عکس 4×3 تمام رخ یا زمینه سفید کاملاً روشن و برای خواهران با حجاب کامل ( پشت نویسی شده )
- کپی از مدرک تحصیلی مورد نیاز و یا کارنامه تحصیلی با مهر و امضاء مدرسه
- برای افرادی که متقاضی ثبت نام در حرفه های درجه یک و یا حرفه های دارای پیش نیاز ارائه مدرک درجه 2 و یا پیش نیاز الزامی است .
- واریز فیش واریزی به مبلغ 40000 ریال بابت هزینه تشریفات آزمون ( شماره حساب جهت واریز هزینه تشریفات آزمون را از مرکز مربوطه در استان دریافت نمایند .
« شرایط ثبت نام »
- دارا بودن حداقل 15 سال تمام
- تابعیت ایرانی یا دارا بودن کارت اقامت در ایران
- دارا بودن مدرک تحصیلی متناسب یا حرفه مورد نظر
- هر داوطلب فقط دو بار در طول سال می تواند در آزمون ادواری یک حرفه شرکت نماید .
- در هر دوره داوطلب تنها مجاز به انتخاب یک حرفه می باشد .
♦آیا برای گواهینامه و شرکت در آزمون ادواری رعایت پیش نیاز الزامی است ؟ مثلاً می توانم بطور مستقیم گواهینامه درجه 1 سازمان را بدون دارا بودن گواهینامه درجه 2 دریافت نمایم ؟
رعایت پیش نیاز در آزمون ادواری ضروری بوده و متقاضیان محترم حتماً باید پیش نیاز حرفه مورد آزمون خود را قبلآً از طریق شرکت در آزمون و اخذ گواهینامه مربوطه داشته باشند .
♦آیا آزمونهای این سازمان فقط بصورت کتبی و یا فقط عملی است ؟ لطفاً راهنمائی فرمائید و شرایط قبولی در آزمون های این سازمان را توضیح دهید ؟
آزمون ها به دو صورت کتبی و عملی برای هر حرفه برگزار میگردد و چنانچه آزمون شونده با احتساب ضرائب مقرر (70 ≤ نمره آزمون عملی × 75/0 + نمره آزمون کتبی × 25/0 = معدل ) حد نصاب معدل 70 را کسب ننماید می بایست پس از طی دوره جبرانی و رفع کسر مهارت در آزمون مجدد عملی همزمان با آزمون کارآموزان مرحله بعد شرکت نماید .